Σκόρπια φύλλα

Δημήτρης Νόλλας, «Ο παλαιός εχθρός», Διηγήματα, Εκδ. «Καστανιώτης», Αθήνα 2004, σελ. 122 Μελετώντας τώρα σε βιβλίο, ως ενιαίο σώμα, τα «Σκόρπια φύλλα» (δηλαδή διηγήματα που δημοσιεύτηκαν σε διάφορα περιοδικά της Αθήνας και της περιφέρειας τα τελευταία χρόνια) του γνήσιου διηγηματογράφου Δημήτρη Νόλλα, σου δημιουργείται η εξής εντύπωση: πως η παραγγελία της συγγραφής πόρρω απείχε από…

Μια πολυπρισματική αφήγηση

Δημήτρης Νόλλας, «Από τη μια εικόνα στην άλλη». Εκδόσεις Καστανιώτη 2003, σ. 180 […] Στο τελευταίο μυθιστόρημά του «Από τη μια εικόνα στην άλλη» ο Νόλλας ενεργοποιεί και πάλι το οπλοστάσιό του, θέτοντας σε λειτουργία τις τεχνικές των αντικατοπτρισμών, των εναλλασσομένων πεδίων, των συμβόλων. Επιπλέον, το ενισχύει με πυκνές διακειμενικές αναφορές –πρόσωπα του Αντρέα Φραγκιά,…

Το στοιχείο της απροσδιοριστίας

Ένας ρευστός και απρόβλεπτος καθημερινός κόσμος, οι πρωταγωνιστές του οποίου σημαδεύονται από μια κρυφή όσο και παράξενη μοίρα. Δημήτρης Νόλλας, «Ο παλαιός εχθρός», «Καστανιώτης», σελ. 125, ευρώ 10,4 Ο κόσμος του Δημήτρη Νόλλα έχει πάντα ένα ρευστό και απροσδιόριστο στοιχείο, που αποκτά ξαφνικά (δίχως καμία προειδοποίηση) χειροπιαστές (πολύ κοντινές) διαστάσεις, και ανεβαίνει με ταχύτητα επί…

Ο τόπος, ο δρόμος και ο ξένος…

Δεκατρία διηγήματα του πεζογράφου Δημήτρη Νόλλα στο καινούργιο του βιβλίο με τον τίτλο «Ο παλαιός εχθρός» Δημήτρης Νόλλας: «Ο παλιός εχθρός». Εκδόσεις Καστανιώτη, 2004, σελ. 122. Οχτώ χρόνια μετά τη συλλογή διηγημάτων με τον τίτλο Θολά τζάμια, ο Δημήτρης Νόλλας (γεν. 1940) εκδίδει συστεγασμένα υπό τον τίτλο «Ο παλαιός εχθρός» δεκατρία διηγήματά του. Είχαν μεσολαβήσει…

Αντικατοπτρισμοί της πραγματικότητας

Δημήτρης Νόλλας, «Από τη μία εικόνα στην άλλη», Αθήνα, Καστανιώτης, 2003. σελ. 192 Το τελευταίο μυθιστόρημα του Δημήτρη Νόλλα έχει δύο σημαντικές και αλληλένδετες αρετές: την πυκνότητά του και το εύρημα των πολλαπλών διαδοχικών εικόνων που υπαινίσσεται στον εύστοχο τίτλο του. Ενώ πολλά από τα σύγχρονα μυθιστορήματα εκτείνονται σε μεγάλο αριθμό σελίδων (χωρίς αυτό, βέβαια,…

Βαθιά, στο πηγάδι*

Δημήτρης Νόλλας. «Από τη μια εικόνα στην άλλη». Αθήνα, Καστανιώτης 2003, 175 σελ. Αυτό που θα δέσει και θα εκτινάξει τη σχέση τους είναι η κλοπή μιας εικόνας και το θάψιμό της σ’ ένα πηγάδι. Τότε αρχίζουν να ζουν πραγματικά, κι αυτή η πράξη θα είναι για τη φιλία τους μια τελετουργία μετάβασης απ’ τον…

Το κύτταρο του συγγραφέα

«Από τη μία εικόνα στην άλλη». Μυθιστόρημα. Αθήνα. Εκδ. «Καστανιώτης» 2003. Σελ. 175. Όλο και συχνότερα, ιδίως στα πρόσφατα έργα του, η αγωνία πλέον του πολύπειρου συγγραφέα Δημήτρη Νόλλα εστιάζεται στην ποιότητα του προσωπικού πεζογραφικού του κυττάρου και πολύ λιγότερο στο στήσιμο ή τη δημιουργία ηρώων, που έχουν να πουν, να πράξουν και να θεωρήσουν…

Μισό μισό

Στο δεύτερο μισό του μυθιστορήματος ξηλώνεται ο λειψός μύθος του και αποκαλύπτονται οι διαπλοκές του. Τέταρτο, και τελευταίο, μονοτονικό για το μυθιστόρημα του Δημήτρη Νόλλα «Από τη μία εικόνα στην άλλη». Εν γνώσει της υπερβολής, που μπορεί να παρεξηγηθεί και ως προκατάληψη. Αν χρειάζεται πάντως κάποια αμυντική δικαιολογία της αναγνωστικής αυτής επιμονής, ομολογώ ότι την…

Μύθος και πλοκή

Στα σημαντικά έργα δημιουργείται καθ’ οδόν ένταση μεταξύ προβλέψιμου μύθου και απρόβλεπτης πλοκής. Η τύχη της λογοτεχνίας (της αφηγηματικής προπάντων αλλά και της δραματικής) κρίνεται σε μεγάλο βαθμό από τη διασταύρωση μύθου και πλοκής στο εσωτερικό του λογοτεχνικού κειμένου. Αν ο μύθος ταυτίζεται με την πυρηνική υπόθεση ενός έργου (που κάποτε αποτυπώνεται συνοπτικά και στον…

Κομμάτια και θρύψαλα

Ιστορία και μύθος στη μικροϊστορική επιλογή ανταλλάσσουν τα θρύψαλα της τυχαίας συνάντησής τους. Συνεχίζεται (με δάνειο τίτλο από το ομότιτλο έργο του Γιώργου Σκούρτη, σημαδεμένο στα χρόνια της χούντας) ο αυταπόδεικτος έπαινος της περασμένης Κυριακής για το πρόσφατο μυθιστόρημα του Δημήτρη Νόλλα «Από τη μία εικόνα στην άλλη», ψάχνοντας τώρα συγκεκριμένα επιχειρήματα, για να μη…